Czy ktoś manipuluje przy pogodzie? Tajemnica powodzi w Dubaju
Chaos ogarnął Zjednoczone Emiraty Arabskie po tym, jak największe miasto – Dubaj, zostało zalane wodą w wyniku rekordowych opadów. Wodny kataklizm nasunął pytanie: czy przyczyną tej katastrofy był program zasiewu chmur prowadzony w Zjednoczonych Emiratach Arabskich?
Dubaj znalazł się pod wodą. Gwałtowne burze spowodowały powodzie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, co doprowadziło do szokujących scen, które krążą w mediach społecznościowych: samochody porzucone na poboczach dróg, samoloty prześlizgujące się po zalanych pasach startowych. Na ruchliwym międzynarodowym lotnisku w Dubaju odwołano setki lotów, a w sąsiednim Omanie zginęło co najmniej 18 osób.
Władze podały, że w Zjednoczonych Emiratach Arabskich wystąpiły największe opady w historii. Państwowa agencja informacyjna WAM nazwała to „historycznym wydarzeniem pogodowym”, które przekroczyło „wszystko, co udokumentowano od rozpoczęcia gromadzenia danych pogodowych w 1949 r.”. To było zanim odkryto ropę naftową w bogatym w energię kraju Zatoki Perskiej.
W wyniku tej anomalii pogodowej pojawiły się spekulacje, jakoby ktoś majstrował przy pogodzie. Wiele osób w mediach społecznościowych zastanawiało się, czy za potop nie jest odpowiedzialny krajowy program zasiewania chmur – proces mający na celu wyciągnięcie z chmury większej ilości deszczu.
Proces zasiewania chmur zapoczątkowany w latach 90. XX wieku stanowi część wysiłków, mających na celu rozwiązanie problemu niedoborów wody.
Biuro pogodowe Zjednoczonych Emiratów Arabskich stwierdziło, że podczas wtorkowych ulewnych opadów nie miały miejsca żadne misje zasiewania chmur. Przedstawiciel Narodowego Centrum Meteorologii potwierdził w środę dziennikowi „The National”, że samoloty wysiewające nie zbliżyły się do burzy, która wywołała fale ulewnego deszczu.
„NCM nie przeprowadziło żadnych operacji rozstawiania podczas tego wydarzenia” – napisano w oświadczeniu. „Bardzo poważnie podchodzimy do bezpieczeństwa naszych ludzi, pilotów i samolotów. (…) Jedną z podstawowych zasad zasiewania chmur jest to, że należy celować w chmury na ich wczesnym etapie, zanim zacznie padać deszcz. Jeśli masz poważną burzę, jest już za późno na przeprowadzenie jakiejkolwiek operacji siewu.”
W niektórych raportach pojawiały się komentarze prognostów NCM stwierdzających, że doszło do siewu. Biuro stwierdziło jednak, że w dniach poprzedzających burzę samoloty znajdowały się w powietrzu, ale jedynie „pobrały próbki” i nie siały chmur. NCM nadzoruje program siewu i już wcześniej kilkakrotnie stwierdzało, że używanie samolotów siewnych podczas trudnych warunków pogodowych jest zbyt niebezpieczne. Stwierdzono również, że podczas okresów niestabilnej pogody, gdy ma miejsce siew, proces ten nie spowoduje burzy. „Niektórzy mówią, że jesteśmy odpowiedzialni za burze. Nie ponosimy za to odpowiedzialności” – powiedział „The National” prognostyk NCM.
Opady deszczu są rzadkie w Zjednoczonych Emiratach Arabskich i innych częściach Półwyspu Arabskiego, który jest zazwyczaj znany z suchego pustynnego klimatu. Latem temperatura powietrza może wzrosnąć powyżej 50 stopni Celsjusza.W Zjednoczonych Emiratach Arabskich i Omanie brakuje również systemów odwadniających, które mogłyby poradzić sobie z ulewnymi deszczami, dlatego podczas opadów nierzadko zdarza się, że zalane drogi są zalane.
Czy to zmiana klimatu jest odpowiedzialna za ulewne deszcze?
Eksperci i urzędnicy obalili spekulacje, jakoby zasiew chmur spowodował opady deszczu.
Eksperci twierdzą, że potop był prawdopodobnie spowodowany normalnym systemem pogodowym, który został zaostrzony przez zmianę klimatu. Globalne ocieplenie doprowadziło do powstania „niezwykle” ciepłej wody w morzach wokół Dubaju, nad którymi również znajduje się bardzo ciepłe powietrze, powiedział Mark Howden, dyrektor Instytutu ds. Klimatu, Energii i Rozwiązań w przypadku Katastrof przy Australijskim Uniwersytecie Narodowym.
„Zwiększa to zarówno potencjalne tempo parowania, jak i zdolność atmosfery do zatrzymywania tej wody, umożliwiając większe zrzuty opadów, takie jak te, które właśnie widzieliśmy w Dubaju”.
Zdaniem ekspertów ulewy były wynikiem wolno poruszającej się burzy, która w ciągu kilku dni przeszła przez Półwysep Arabski i do Zatoki Omańskiej. Burza ta przeniosła obfitą wilgoć tropikalną znad równika i uwolniła ją w dużym stopniu nad regionem. Burza pojawiła się także w modelach prognostycznych z kilkudniowym wyprzedzeniem.
Takie ogromne burze tropikalne „nie są rzadkością na Bliskim Wschodzie” – stwierdziła profesor meteorologii na Uniwersytecie w Reading Suzanne Gray. Przytoczyła niedawne badanie, w którym przeanalizowano prawie 100 takich zdarzeń na południowym Półwyspie Arabskim w latach 2000–2020, przy czym większość miała miejsce w marcu i kwietniu, w tym burza z marca 2016 r., podczas której w ciągu zaledwie kilku godzin spadło w Dubaju prawie 240 mm deszczu.
Klimatolodzy twierdzą, że rosnące globalne temperatury spowodowane zmianą klimatu prowadzą do bardziej ekstremalnych zjawisk pogodowych na całym świecie, w tym intensywnych opadów.
Opady deszczu spowodowane burzami, takimi jak te obserwowane w ostatnich dniach w Zjednoczonych Emiratach Arabskich, szczególnie silnie rosną wraz z ociepleniem. Dzieje się tak dlatego, że konwekcja, czyli silny prąd wstępujący podczas burzy, nasila się w cieplejszym świecie – powiedział Dim Coumou, profesor zajmujący się ekstremalnymi zjawiskami klimatycznymi na Vrije Universiteit Amsterdam.
Zasiew chmur to rodzaj procesu modyfikacji pogody, który zwykle ma na celu zwiększenie opadów deszczu lub śniegu. Krople chmur nie tworzą się spontanicznie. Aby wilgoć mogła się skroplić, potrzebuje powierzchni, do której może się przyczepić. Wewnątrz chmury znajdują się maleńkie cząsteczki zwane jądrami kondensacji, które stanowią podstawę, do której może przyczepić się wilgoć. Do zasiewania chmur wykorzystuje się samoloty i działa naziemne, które wystrzeliwują cząsteczki w chmury, tworząc więcej jąder i przyciągając wilgoć. Gdy wystarczająca liczba kropel połączy się, stają się ciężkie i spadają na Ziemię w postaci deszczu lub śniegu. Małe cząstki, takie jak kurz i brud, często odgrywają kluczową rolę w tworzeniu się chmur i opadów, zapewniając powierzchnie, na których może się skraplać wilgoć. Jodek srebra może potencjalnie pełnić tę samą funkcję. Do podobnych celów można również stosować inne substancje, takie jak suchy lód. Metoda ta, zapoczątkowana w latach 40. XX wieku, nie pozwala na wytworzenie wody z czystego nieba – cząsteczki muszą zostać wystrzelone w chmurę, która już zawiera wilgoć, aby opadła lub spadła bardziej niż w innym przypadku.
Zasiewanie chmur nadal budzi kontrowersje, głównie dlatego, że nie jest jasne, jaki może mieć wpływ na pogodę.
Rządy w regionach dotkniętych suszą, takich jak zachodnie Stany Zjednoczone i Zjednoczone Emiraty Arabskie, zainwestowały w technologie takie jak siew w nadziei na wywołanie deszczu. Około 50 krajów, w tym USA, Chiny, Australia, UEA, Niemcy, Indie, Malezja, Rosja i Meksyk, wykorzystuje proces zasiewania chmur. Amerykańskie Biuro Rekultywacji wydało w zeszłym roku 2,4 miliona dolarów na zasiewanie chmur wzdłuż nadmiernie wykorzystanej rzeki Kolorado. Utah niedawno zwiększyło swój budżet na zasiewanie chmur dziesięciokrotnie. Chiny często używają siewu do nawadniania. Wykorzystano go również podczas Igrzysk Olimpijskich w Pekinie w 2008 roku, aby utrzymać czyste niebo.
Ekologia.pl (JSz)
- John Dennehy author image John Dennehy; "Cloud seeding did not take place during torrential rain, UAE weather centre says"; https://www.thenationalnews.com/news/uae/2024/04/17/cloud-seeding-uae-rain-weather/; 18-04-2024;
- Al Jazeera and news agencies; "Did cloud seeding cause Dubai floods? Why experts say no"; https://www.aljazeera.com/news/2024/4/18/was-cloud-seeding-responsible-for-the-floodings-in-dubai; 18-04-2024;
